't Luikertje voor leerkrachten
1. Schoolwerking - Christelijke identiteit
Onze mens- en wereldvisie is Bijbels christelijk,vertrekkend vanuit Jezus Christus.
We garanderen een geloofsaanbod aan onze leerlingen; waarbij respect voor elkaars eigenheid van fundamenteel belang is.
We zien de mens als persoon:
- die zijn bestaan ontvangt als gave en opgave;
- die wordt uitgenodigd dit bestaan te realiseren;
- als vrije mens.
Vanuit de boodschap van hoop en vertrouwen vertrekkend hebben we een positieve kijk op de wereld en de ons toevertrouwde kinderen.
Solidariteit, vertrouwen in het leven, vergeving schenken en ontvangen, de toekomst hoopvol tegemoet zien, respect en zorg dragen voor de mens en natuur,verbondenheid met elkaar, zorgzame nabijheid en troost zijn tevens grondwaarden van christelijke naastenliefde.
1.1. hoe vertalen we dit in de praktijk?
1.1.1. door ons gevarieerd aanbod van pastorale activiteiten heeft de school aandacht voor
- ruimte en momenten waar mensen elkaar kunnen ontmoeten en in gemeenschap het wel en wee met elkaar kunnen delen
- momenten waar de verkondiging van de blijde boodschap van Jezus Christus kan klinken
- momenten van dienstbaarheid en solidariteit met andere mensen en de wereld (veraf en dichtbij)
- momenten om het leven te vieren in gemeenschap met elkaar en met God en Jezus Christus
1.1.2. gebeds-en eucharistievieringen
De leerlingen en leerkrachten nemen deel aan de gebedsvieringen die binnen schoolverband worden georganiseerd. Soms gaan deze gebeds-of eucharistievieringen door in de kerk, soms op de school.
Onze werkgroep pastoraal coördineert de voorbereiding van deze vieringen. Hierbij wordt rekening gehouden met de leefwereld van onze kinderen en worden de kinderen actief betrokken door het zelf opstellen en voorlezen van tekstjes, het samen musiceren, het spelen van een toneeltje enz... Het adventsproject en de kerstviering, de vastenviering en dankviering op het eind van het schooljaar zijn jaarlijks terugkerende vieringen..
Tijdens de maand september ligt in de eerste viering de nadruk op het zich thuis voelen op school, de verbonden met elkaar en het vertrouwen in de toekomst.
In de slotviering van het adventsproject komen waarden als respect voor de eigenheid van elke mens, zorgzame nabijheid en solidariteit zeker aan bod.
De dankviering als afsluiting van het schooljaar is voor onze 6de klassers een mooie, dankbare afsluiter met hoop en vertrouwen in de toekomst
1.1.3. de Eerste communie en vormselviering
De voorbereidingen van de Eerste communie en het Vormsel gebeuren op parochiaal niveau.
1.1.4. godsdienstonderricht in de klassen
In het leergebied godsdienst worden kinderen georiënteerd op hun persoonlijke levensbeschouwelijke ontwikkeling.
Als leerkrachten maken we het christelijk geloof toegankelijk voor de kinderen en laten hen zien welke betekenis het heeft voor diepmenselijke vragen naar zingeving.
Christelijke geïnspireerd zijn beperkt zich niet tot het leergebied godsdienst maar is verweven in de verschillende leerdomeinen ( muziek, drama, stellen, poëzie, beeldend werken, filosoferen enz...)
Voorstelling van de leerlijn godsdienst in de kleuterschool : klik hier
Voorstelling van de leerlijn godsdienst in de lagere school : klik hier
De kleuteronderwijzeressen werken met de methode "tuin van heden" en "opstapjes" (uitgeverij Averbode).
Alle leerkrachten werken voorlopig met de methode "tuin van heden" en vullen deze aan met persoonlijk materiaal (kinderbijbel, uitgaven van averbode enz.). Dit schooljaar (2017 – 2018) werd een nieuwe methode van Averbode ingevoerd; “Sterren aan de hemel”. (voor kleuters: “Sterretjes aan de hemel”)
- Bijlage 1 : Godsdienstige brainstorm
- Bijlage 2 : Godsdienstige brainstorm voorbeeld
Zie ook 1.1.7
1.1.5 solidariteit en verbondenheid
Onze school neemt deel aan heel wat acties : de rechten van het kind (met unicefbijdrage), de damiaanactie, kom op tegen kanker (bv zwemmarathon voor lagere school en stappen door kleuters), de vredesweek (met vredeswensen en poëzie), het koffieproject ...
Bij deze acties worden de ouders en de buurt vaak betrokken (bv. sobere maaltijd door de kinderen klaargemaakt en ouders en buurt komen proeven).Daarnaast is er ook aandacht voor actuele thema's.
Deze solidariteit groeit uit een vorm van engagement die Katholiek Onderwijs vertaalt in hun “engagementsverklaring voor het Katholiek Onderwijs”
Bijlage: engagementsverklaring Katholiek Onderwijs
1.1.6. ruime blik op de wereld
De naam ’t Luikertje staat naast de verwijzing naar de ligging aan de Luikerweg ook voor de luiken aan de ramen. (zie ook visie ‘muzische vorming’)
We bouwen aan een school waar de luiken open zijn en het kind vanuit de veilige omgeving van het raam zijn blik op de wereld kan verruimen.
Op de speelplaats verwijzen we met ons logo naar deze verruimende blik door het gebruik van kleuren binnen de ramen.
In de huidige steeds evoluerende maatschappij is het belangrijk om met ons onderwijs aansluiting te vinden op die maatschappij zonder onze eigenheid te verliezen.
Daarom wordt er werk gemaakt van de integratie van ICT in ons onderwijsaanbod, komen actuele thema's aan bod en geven we de nodige aandacht aan "leren leren".
In onze leerlingenpopulatie komt stilaan een wijziging. Er zijn enkele kinderen van een andere afkomst, met een ander taalgebruik en andere culturele gewoontes. Dit betekent een verrijking voor onze school en noodzaakt ons tot het onder de loep nemen van onze huidige onderwijsaanpak, onze prioriteiten, de communicatievorm naar ouders toe.
Naast deze diversiteit zijn er heel wat subculturen en leefpatronen uit diverse milieus en contexten. Het gaat ons om heel wat meer dan onderwijsinhoudelijke aanpassingen of bijsturingen met betrekking tot taal, cultuur of sociale achtergrond. (zie ook “School- en buurtkenmerken; 2.2.1.4.)
Vooral de waardering voor de eigenheid van elk individu en integrerend onderwijs geeft blijk van een optie voor solidariteit en samenwerking.
Kinderen met elkaar leren communiceren, van elkaar leren vinden we een belangrijk item. Er wordt tijd gemaakt om meningsverschillen en ruzies uit te praten. Klasafspraken worden samen gemaakt en leefregels zijn duidelijk en structureel vastgelegd.
Toch wordt er ondanks ernstige inspanningen van de leerkrachten en de constante zorg voor het welbevinden van elk kind in sommige klassen vaak ruzie gemaakt en dienen we uit te kijken naar een totaal project rond sociale vaardigheden.
Naast opvallende verschillen zijn we er ons van bewust dat élk kind verschillend is, met zijn eigen werktempo, draagkracht, motivatie, talenten en tekortkomingen. Deze verschillen op een adequate manier opvangen en goede ontwikkelingsmogelijkheden bieden behoort tot de opdracht van elke christelijk geïnspireerde leerkracht.
Het spreekt voor zich dat we in een kleine dorpsgemeenschap heel discreet met informatie omgaan en met onze "teamgerichte" visie naar buiten treden.
Met ons onderwijs willen we een degelijke basis naar de toekomst toe verzekeren en tegemoet komen aan de mogelijkheden van elk kind.
Binnen deze ruime blik op de wereld belanden we al snel bij het begrip “Katholieke Dialoogschool”. De “Katholieke Dialoogschool” vormt dan ook één van de krachtlijnen van het nieuwe leerplan “ZILL” (zie ‘Onderwijsinhoudelijk aanbod’).
Zie ook: www.katholiekedialoogschool.be
Bijlage: Katholieke Dialoogschool
1.1.7 Uitgangspunt en leeruitkomsten ontwikkelveld “Rooms – Katholieke godsdienst”
In dit ontwikkelveld nodigen we leerlingen uit om zich bewust te worden van hoe zij in het leven staan en hoe zij naar zichzelf en de wereld kijken. In het bijzonder worden ze hier uitgenodigd om stil te staan bij de diepere dimensie van het leven en hoe mensen en zijzelf daarbij betekenis vinden en mogelijk God op het spoor komen.
Daarmee zet dit ontwikkelveld sterk in op de identiteitsgroei van leerlingen, want de levensbeschouwelijke, religieuze en/of geloofsgroei maakt deel uit van de identiteitsgroei.
Als katholieke school koesteren we de rijkdom van de rooms-katholieke geloofstraditie. We willen de levensbeschouwelijke ontwikkeling van leerlingen dan ook stimuleren door hen in ontmoeting te laten treden met deze traditie en samen met hen te zoeken naar wat dit voor mensen vandaag kan betekenen. Daarbij worden de leerlingen uitgenodigd om in vrijheid te groeien als mens. De rooms-katholieke geloofstraditie is met haar verscheidenheid aan wat zij in het leven van vandaag kan betekenen een toetssteen, een spiegel, een uitnodiging om zich te laten bevragen en om verder te denken, te kijken en te voelen dan men tot dan toe deed.
Om dat proces te stimuleren dient er oog te zijn voor de ervaringen van de leerlingen en hoe ze daarin betekenis (kunnen) ontdekken. Hun eigen ervaringen en wat ze in de wereld rondom zich zien en meemaken brengt hen tot een aantal zinvragen die de motor zijn van hun eigen levensbeschouwelijke ontwikkeling. Samen met andere leerlingen en met de leraar komen zij tot reflectie en communicatie over hun ervaringen: ervaringen van vertrouwen en wantrouwen, van eigen mogelijkheden en botsen op beperkingen, van verbondenheid, van goed of kwaad, ervaringen waarbij ze de kracht van rituelen en symbolen ontdekken.
De leraar begeleidt dit zoekproces en staat er tegelijk midden in. Zij mikt op communicatie waarin de leerlingen én de leraar inbreng hebben. Zij vertrekt vanuit het bewustzijn van de actuele levensbeschouwelijke verscheidenheid en laat dit confronteren met wat christenen het ‘Woord van God’ noemen. Geloofsverhalen, geloofsfiguren, Jezusbeelden, godsbeelden, rituelen en verschillende geloofselementen worden bewust in de begeleiding van dit groeiproces binnen gebracht. Inhoudelijk gebeurt een gedegen verkenning van de christelijke godsdienst, maar evenzeer worden andere levensbeschouwingen verkend. Op deze wijze is de katholieke traditie een spiegel voor alle leerlingen, een dialoogpartner, en kan zij een verdere verdieping zijn voor het eigen christelijk geloven.
Ons godsdienstonderwijs krijgt mee vorm vanuit de gevolgde methode “Sterren aan de hemel” (en “Sterretjes aan de hemel”) - uitgeverij Averbode
Anderzijds is er in de dag – dagelijkse schoolpraktijk aandacht voor ieders levensbeschouwelijke grondhouding wat we terugvinden in het persoonsgebonden ontwikkelveld van de “ontwikkeling van het innerlijk kompas”:
Levensbeschouwing is de zoektocht naar de betekenissen en de waarde van het leven en hoe het goed geleefd kan worden. Levensbeschouwelijke ontwikkeling is het proces waarbij leerlingen ontdekken hoe ze in het leven staan. We nodigen ze uit om hun manier van zijn en van kijken naar het leven verder te verfijnen. In onze katholieke basisscholen nodigen we, vanuit de christelijke inspiratie van de school, kinderen heel specifiek uit om dit in dialoog met de christelijke geloofstraditie te doen. We doen dat in alle duidelijkheid. In Bijbelse termen: we plaatsen het licht van de kaars niet onder een korenmaat, want op die manier kan het niemand helpen om de weg te vinden. Maar we doen dit ook in alle bescheidenheid, met respect voor het licht dat kinderen van thuis uit met zich meedragen.
We stimuleren leerlingen om levensbeschouwelijk in dialoog te gaan met elkaar.
Bij het opgroeien ontdekken leerlingen hoe mensen, op verschillende manieren, in het leven staan. Ze kunnen zich daarover verwonderen en er over nadenken. Dat is de basis van de grondhouding die we hier nastreven: zich openstellen voor de andere visies op het leven met het doel de eigen levensbeschouwelijke kijk te verruimen.
Volgende generieke doelen worden nagestreefd:
IKlg1
Dieper ingaan op de eigen levensbeschouwelijke en spirituele ontvankelijkheid en groei
IKlg2
Het ontwikkelthema ‘levensbeschouwelijke grondhouding’ staat in nauwe relatie met het ontwikkelveld ‘rooms-katholieke godsdienst (RKG)’, maar vervangt het niet. In levensbeschouwelijke grondhouding gaat het om het ontdekken van de nood om zin in het leven te vinden, een nood die alle mensen delen. Een katholieke school begeleidt dit ontdekkingsproces vanuit de christelijke traditie die haar inspireert. Maar de grondige kennismaking met de christelijke traditie als ondersteuning van eigen levensbeschouwelijke groei hoort bij de eigenheid van het ontwikkelveld RKG.
